قسمت و بیست و ششم

کالاهای عمومی و سواری مجانی 

ده ساکن یک خیابان هر کدام 100 دلار بابت نصب چراغ برق پرداخت می‌کنند: روی هم رفته آن‌ها 1000 دلار نفع دریافت می‌کنند اگر هزینه چراغ کمتر از 1000 دلار باشد، نصب آن برای تمامی ساکنین که مشارکت داشته‌اند، نفع به دنبال خواهد داشت.

اما چراغ برق یک کالای خاص است که به آن کالای عمومی می‌گویند: نمی‌توان کسی را از آن محروم کرد و استفاده یک نفر از آن باعث نمی‌شود دیگری نتواند از آن استفاده کند. پس چرا ساکنین چراغ برق را برای خود پرمنفعت می‌بینند و در نصب آن مشارکت می‌کنند؟ بهتر نیست آن‌ها خودشان را به ندانستن بزنند؟ آن هم در حالی که می‌دانند وقتی چراغ برق نصب شد، آن‌ها هم از آن بهره‌مند می‌شوند و نمی‌توان آن‌ها را از روشنایی آن محروم کرد. اگر همه ساکنین خیابان این‌طوری دنبال «سواری مجانی» باشند، هیچ مشارکتی صورت نمی گیرد و چراغی هم نصب نمی‌شود. سواری مجانی یعنی بازار نمی‌تواند کالاهای عمومی را ارائه دهد: یکی از نقش‌های اساسی دولت سرمایه‌گذاری در کالاهای عمومی با منفعت اجتماعی مانند ارتش برای دفاع از کشور است.

می‌توانید قسمت قبل را از اینجا و قسمت بعد را از اینجا دنبال کنید.

| نویسنده: بنیامین رضایی |